Als je ouders uit elkaar gaan, is dat niet leuk. Je leven staat op zijn kop en alles is anders dan voor de scheiding. Meestal vergeet je het moment waarop je hoorde dat je ouders gingen scheiden nooit meer. 

De kinderen en jongeren in het volgende filmpje weten het ook nog precies:

Ieder kind gaat op zijn of haar eigen manier met een scheiding om. Maar sommige gevoelens en gedachten en manieren van reageren, komen bij veel kinderen voor. Heel vaak weet je niet eens wat je voelt of denkt. Je weet alleen dat het niet fijn is. Heb jij dat ook?

Je zult ook heus niet de hele tijd verdrietig zijn. Het verdriet is er en dan is het weer weg; je kunt plotseling heel verdrietig zijn en even later ren je al weer vrolijk naar buiten om met vriendjes of vriendinnetjes te gaan spelen. Je neemt in kleine stukjes afscheid van het ‘gezin met twee ouders in één huis’ waarin je opgroeide.

Na een tijdje kun je er vaak wel goed aan wennen dat je ouders niet (meer) samen zijn. En kun je gewoon een gelukkig leven hebben. Maar de scheiding zal altijd bij jou horen, bij jouw leven.

Boos
Je kunt je boos voelen omdat je ouders gaan scheiden of gescheiden zijn. Dit is heel logisch en gewoon!

Verdrietig
Je kunt van het ene op het andere moment je in huilen uitbarsten van verdriet. Maar soms zit verdriet ook van binnen. Anderen zien het niet aan je.

Alleen
Je kunt je soms alleen voelen. Bijvoorbeeld omdat de ouder bij wie je het meeste woont het nu veel drukker heeft. Dit is heel vervelend maar wel normaal!

In de steek gelaten
Je kunt je in de steek gelaten voelen door de ouder die het huis uit is gegaan. Het is heel gewoon als je dat voelt.

Missen
Als je bij je vader bent, kun je je moeder heel erg missen. Of een beetje. En als je bij je moeder bent, mis je misschien je vader heel erg. Of een beetje.

Mees is 9. Zijn ouders zijn gescheiden toen hij 5 was. Hij is nog wel eens verdrietig en mist zijn vader. Hij heeft wel een handige truc bedacht voor het missen:

 Gelukkig mist hij zijn vader nu wel minder dan in het begin:

Het missen wordt vaak na verloop van tijd wel minder. Maar op bepaalde momenten blijft het gevoel van missen terugkomen. 

Op verjaardagen bij voorbeeld, dat heeft Daniëlle (13) ook:

Verscheurd tussen je ouders
Als je vader verdrietig is en je troost hem, dan kan je bang zijn dat je moeder dat eigenlijk niet goed vindt. Alsof jij je moeder hiermee een beetje in de steek laat. Dit gevoel kan je omgekeerd ook hebben als jij je moeder troost. Dit gevoel is heel logisch!
Je kunt je ook verscheurd voelen als je ouders onaardig over elkaar praten. In jou zit een stukje van allebei je ouders. En als de ene ouders iets onaardigs zegt over jouw andere ouder, dan voelt dat een beetje alsof ze het over jou zeggen. Dat is een rotgevoel! Dat gevoel heet met een moeilijk woord: loyaliteitsconflict.

Niet willen kiezen
Je kunt het gevoel krijgen dat je moet kiezen tussen jouw ouders, maar dat wil je misschien helemaal niet.

Bezorgd om je ouders
Je kunt je zorgen gaan maken over je ouders. Je vraagt je bijvoorbeeld af of je moeder wel alleen voor jullie kan zorgen. En je vraagt je misschien af of je vader wel voor zichzelf kan koken of de was kan doen.

Bang 
Je kunt bang zijn dat als papa het huis uit gaat, mama ook weg zal gaan. Of dat er iets ergs met haar gebeurt. Of je bent bang om speelgoed kwijt te raken. Veel Jonge Helden kennen het gevoel van bang zijn. 

Mees ook:

Onzeker
Je kunt je onzeker voelen en misschien is er veel onduidelijk. Ga je bij mama wonen of bij papa? Moeten jullie verhuizen? Dit gevoel is heel logisch en gewoon!

Moe
Het is niet zomaar wat, wat je meemaakt. En dat kost heel veel energie. Veel meer dan een voetbalwedstrijd spelen of een stuk fietsen. Het is dus heel normaal als je vaker moe bent, dan voordat je ouders gingen scheiden.

Opgelucht
Soms vind je het misschien fijn dat de ruzies over zijn of minder vaak voorkomen. Dat is heel helemaal niet gek!

Schamen 
Op school durf je misschien niet over de scheiding te praten. Je wilt misschien niet zielig gevonden worden of raar. Soms schaam je je ook omdat er thuis bijvoorbeeld minder geld is dan eerst. Dat hebben heel veel Jonge Helden!

Hoop 
Je kunt hopen dat het weer goed komt tussen je ouders. Veel kinderen hebben dat! Zelfs als hun ouders al heel lang uit elkaar zijn. Of als ze alweer een nieuwe vriend of vriendin hebben, en misschien wel kinderen van hun nieuwe vriend of vriendin. Je doet soms ook je best je ouders op de een of andere manier weer bij elkaar te brengen. 

In het volgende filmpje zie je ook dat veel kinderen en tieners de wens hebben dat het weer goed komt:

 

Maak je je zorgen?
Herken je een of meer van deze dingen die je kunt voelen? Maak je je er zorgen over? Of wil je er een vraag over stellen? Stuur dan een mail naar Emma. Zij weet heel veel van Jonge Helden en zij stuurt je dan per mail een antwoord terug. Klik hier om een vraag te stellen aan Emma.

De scheiding is mijn schuld
Misschien denk je dit omdat je toevallig ooit eens vervelend bent geweest of omdat je niet wilde meehelpen thuis. Of omdat je iets hebt gezegd. Dat gevoel hebben heel veel kinderen. Dit klopt gelukkig nooit! Ouders scheiden omdat ze samen problemen hebben die ze niet meer kunnen oplossen. Nooit omdat hun kind vervelend was of iets stouts heeft gedaan. Of iets heeft gezegd. Echt NOOIT! 

Danielle is dertien en haar ouders scheidden toen ze acht was. Zij heeft heel lang gedacht dat het haar schuld was dat haar ouders gingen scheiden:

Misschien gaat de ander nu ook wel weg
Veel Jonge Helden denken dat hun andere ouder nu ook weg kan gaan en dat je dan alleen bent. Maar dat zullen je ouders nooit laten gebeuren. Zij zijn en blijven je ouders en willen voor jou zorgen. Ze zullen je nooit in de steek laten!

Ik kan ze weer samenbrengen
Misschien heb jij ook het idee dat je iets kunnen doen of denken, waardoor jouw ouders weer bij elkaar komen. Jammer genoeg kan dat niet. Als ouders gescheiden zijn, houden ze niet genoeg van elkaar om weer bij elkaar te komen. Wat je ook doet.

Misschien houden papa en mama na een tijdje ook niet meer van mij
Je ouders zijn gescheiden omdat ze niet genoeg meer van elkaar hielden. Dan kun je denken dat de liefde tussen ouders en kinderen ook zomaar over kan gaan. Maar dat is niet zo. De liefde van ouders voor kinderen houdt nooit op. Het is een ander soort liefde!

Ik moet kiezen tussen papa en mama
Jammer genoeg kunnen veel ouders die gescheiden zijn, niet goed met elkaar opschieten. Ze vinden elkaar niet meer zo aardig. En soms laten ze dat aan hun kinderen merken ook. Dat is heel vervelend, want dan kan jij denken dat jij moet kiezen voor of mama of papa. Maar dat hoeft en kan helemaal niet!

Mijn leven wordt nooit meer leuk
Het is lang niet altijd leuk om gescheiden ouders te hebben. Maar je kunt er meestal gelukkig wel aan wennen. En dan wordt je leven gewoon weer leuk.

Het verdriet over het feit dat je ouders niet meer bij elkaar zijn, kan na jaren nog groot zijn. Ook Daniëlle (13) wiens ouders scheidden toen ze 8 was, kent dit gevoel: 

 
 

Denk ook maar aan alle dingen die wel leuk zijn in je leven! 
Ook Daniëlle (13) heeft het moeilijk gehad met de scheiding van haar ouders. En soms heeft ze er nog last van. 

Maar ze heeft een belangrijke tip:

Ik moet mijn verdriet verbergen

Sommige Jonge Helden denken dat zij hun verdriet moeten verbergen voor hun ouders. Bijvoorbeeld omdat hun ouders het al moeilijk genoeg hebben. Maar je hoeft je verdriet niet te verbergen. Kijk eens bij tips of er misschien een goede tip voor jou bij staat om hiermee om te gaan.

Daniëlle heeft ook heel lang haar verdriet verborgen voor haar ouders:

Pien (14) heeft een belangrijke tip:

Toen Caroline (nu 15) zou oud was als jij, schreef zij graag dingen op. Dat gaat bij haar makkelijker dan praten:

Maak je je zorgen?
Herken je een of meer van deze dingen die je kunt denken en maak jij je er zorgen over? Of wil je er een vraag over stellen? Dan kan Emma je misschien helpen, zij weet heel veel van Jonge Helden. Stel haar hier je vraag en zij stuurt je dan per mail een antwoord terug.

Ruzie
Je kunt sneller boos worden en bijvoorbeeld meer ruziet met broertjes, zusjes of vriendjes en vriendinnetjes. Dat is heel lastig maar komt vaak voor bij Jonge Helden!

Moeilijk doen
Je wilt niet dat je ouders gaan scheiden en gaat daardoor vaker moeilijk doen tegen je ouders of tegen andere mensen. Je gaat je een beetje tegen anderen afzetten. Meestal gaat dan na een tijdje wel weer over. Het is helemaal niet raar als je dat hebt!

Je wordt drukker of juist stiller dan eerst
Dat is heel gewoon!

Terugtrekken
Veel kinderen met gescheiden ouder voelen zich 'anders’ dan andere kinderen en sneller buitengesloten door bijvoorbeeld vriendjes of vriendinnetjes. Soms trekken zij zich dan terugtrekken uit de groep en gaan dan bijvoorbeeld vaak alleen op het schoolplein staan. Heb jij dat wel eens?

Je kunt je minder goed concentreren
Op school moet je misschien vaak aan andere dingen denken dan je schoolwerk. Goed opletten kost je meer moeite. Heel veel Jonge Helden hebben dat!

Je haalt minder goede cijfers op school
Meestal wordt dit na een tijdje vanzelf weer beter. Dat is heel gewoon als je zoveel meemaakt als jij!

Meer zelf doen
Misschien merk jij ook dat je veel meer dingen zelf doet dan voor de scheiding. Je brood maken bijvoorbeeld, of je kleren uitzoeken. Je gymtas zelf inpakken en meenemen of zelf naar school lopen of fietsen. Dat hebben veel Jonge Helden.

Maak je je zorgen?
Herken je een of meer van deze dingen en maak jij je er zorgen over? Of wil je er een vraag over stellen? Dan kan Emma je misschien helpen, zij weet heel veel van Jonge Helden. Stel haar hier je vraag en zij stuurt je dan per mail een antwoord terug.